Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Po raz pierwszy sięgałem po książkę napisaną przez Charlesa Dickensa i na tę okazję wybrałem "Wielkie nadzieje" - dlatego, że jest to powieść bardzo znana, ale nie aż tak, żebym znał jej fabułę już wcześniej (co ma miejsce choćby z "Opowieścią wigilijną" czy "Oliverem Twistem"). Wiedząc już co nieco na temat twórczości angielskiego mistrza pióra, liczyłem na słodko-gorzką powieść obyczajową, uciekającą od wyidealizowanych bohaterów i scenografii, charakteryzującą się niezbyt przewidywalną fabułą - i w gruncie rzeczy właśnie to dostałem. A nawet trochę więcej, bo ostatnie dwieście stron to nieustający ciąg zwrotów akcji i scen dostarczających niejednoznacznych emocji. Konstrukcja fabuły jest przy tym wybitna - każda scena, każdy bohater i każdy motyw pełni tutaj swą rolę, tworząc naprawdę przekonujący i oddziałujący na umysł czytelnika obraz.

Problem natomiast tkwi w tym, że książka o takiej właśnie konstrukcji musiała zaczynać się od zajmującego dwieście stron wstępu, podczas którego można było rozstawić wszystkie pionki na planszy. Te pierwsze dwieście stron jest przez to bardzo trudnych do zniesienia - obserwujemy bowiem ciąg na pozór przypadkowo dobranych wydarzeń, które zdają się nie mieć żadnego wspólnego mianownika poza tym, że wszystkie wywołują u czytelnika znużenie. Z perspektywy czasu stwierdzam, że było warto się tak z tym wprowadzeniem wymęczyć , ale muszę przyznać: nie było łatwo.

Koniec końców, w mojej głowie kotłuje się wiele przemyśleń na temat "Wielkich nadziei", ale jedno z nich wydaje mi się szczególnie proste, a przy tym wartościowe. Zapewne każdy chciałby mieć w swoim życiu takiego Joego, choć prawdziwym bohaterem jest ten, kto chciałby Joem być.

Po raz pierwszy sięgałem po książkę napisaną przez Charlesa Dickensa i na tę okazję wybrałem "Wielkie nadzieje" - dlatego, że jest to powieść bardzo znana, ale nie aż tak, żebym znał jej fabułę już wcześniej (co ma miejsce choćby z "Opowieścią wigilijną" czy "Olive...

Rozwiń Zwiń

Powiedziałbym, że "Fantazmat Wielkiej Lechii" nie jest ani dla zagorzałych specjalistów czy pasjonatów historii (bo im natury bredni o Wielkiej Lechii nie trzeba tłumaczyć), ani dla tych, którzy po prostu chcą czerpać rozrywkę z lektury ostrej krytyki foliowej czapeczki (ponieważ Artur Wójcik pisze sucho i przedstawia w swojej książce bardzo naukowy punkt widzenia). Myślę jednak, że jest to lektura bardzo cenna dla wszystkich tych, którzy parają się przekazywaniem swojej wiedzy innym, a więc dla nauczycieli, popularyzatorów czy pracowników instytucji kultury. "Fantazmat" pokazuje bowiem mechanizmy rozprzestrzeniania się teorii spiskowych oraz dowodzi ich społecznej szkodliwości. Pozwala wreszcie spojrzeć na zagadnienie Wielkiej Lechii okiem eksperta, którego zadaniem jest odpierać argumenty tak głupie, że czasem trudno jest na nie znaleźć merytoryczną odpowiedź.

Powiedziałbym, że "Fantazmat Wielkiej Lechii" nie jest ani dla zagorzałych specjalistów czy pasjonatów historii (bo im natury bredni o Wielkiej Lechii nie trzeba tłumaczyć), ani dla tych, którzy po prostu chcą czerpać rozrywkę z lektury ostrej krytyki foliowej czapeczki (ponieważ...

Rozwiń Zwiń

"Tessa d'Urberville" to dowód na to, że przy ocenie dzieł trzeba brać pod uwagę kontekst epoki, w której powstały. Ze współczesnej perspektywy jest to powieść nad wyraz zachowawcza, skłaniająca do refleksji, ale nie prowokująca. Rzeczywistość w niej opisana jest wręcz trudna do zrozumienia. A jednak przed stu kilkudziesięcioma laty Hardy mógł uchodzić za gościa, który wkłada kij w mrowisko.

Bohaterowie są tacy, do jakich przyzwyczaiła mnie już literatura dziewiętnastowieczna - czyli w większości irytujący, trudni do polubienia, może z wyjątkiem kilku postaci pojawiających się od czasu do czasu na drugim planie. Fabuła początkowo intryguje, potem przez pewien czas nieco nudzi, a w finale robi się... dziwnie. Do tego pod koniec akcja zaczyna biec na złamanie karku i ma się wrażenie, że gdzieś po drodze zagubiło się kilka naprawdę istotnych scen. Przedstawienie życia angielskiej wsi jest natomiast na tyle fascynujące, że przydługawe opisy i przestoje w pierwszej połowie książki niezbyt mi przeszkadzały.

"Tessa d'Urberville" to dowód na to, że przy ocenie dzieł trzeba brać pod uwagę kontekst epoki, w której powstały. Ze współczesnej perspektywy jest to powieść nad wyraz zachowawcza, skłaniająca do refleksji, ale nie prowokująca. Rzeczywistość w niej opisana jest wręcz trudna do z...

Rozwiń Zwiń

"Pamięć Światłości" to prawdziwie epickie zwieńczenie cyklu, który wcześniej dostarczył mi wielu pozytywnych wrażeń i co najmniej trzy razy tyle nudy. Gdy rozpoczynała się Ostatnia Bitwa czułem wobec tego podekscytowanie, ale też... pewną ulgę. Finał był jednak bardzo dostarczający. Tysiąc dwieście stron niekończącej się akcji, napięcia i mniejszych lub większych niespodzianek. W tej opowieści były groza, niepokój, patos i - przede wszystkim - dużo serca...

... ale punktem kulminacyjnym całej historii, jej największym tryumfem, pozostaje dla mnie ta krótka rozmowa pomiędzy Egwene a Verin z "Pomruków Burzy". To był ten moment, kiedy dalekowzroczne planowanie Jordana i subtelność Sandersona wspólnie stworzyły scenę kompletną. W "Pamięci Światłości" zabrakło mi takich motywów, choć muszę przyznać, że zwyczajnie nie było na nie czasu. W wielkim finale trzeba było znaleźć miejsce dla podsumowania pięćdziesięciu wątków i oddania sprawiedliwości pięciuset bohaterom. Wielką zasługą Sandersona jest to, że udało się to wszystko zmieścić w jednym tomie, a nie kolejnej trylogii.

Jednocześnie z pewną wątpliwością i niemałym zaskoczeniem przyznaję, że ta historia mogłaby być nieco dłuższa. W tym ostatnim tomie wprowadzonych zostało kilka nowych wątków, które w mojej opinii wymagały jakiejkolwiek podbudowy w którymś z wcześniejszych tomów. Poza tym, epilog jest bardzo pospieszny i zdawkowy. Nie znalazło się w nim zbyt wiele wiadomości na temat tego, co dalej - nawet w odniesieniu do głównych bohaterów. Dlatego też na sam koniec pozostaje poczucie sporego niedosytu.

Koniec końców, na pytanie, czy było warto męczyć się z tą liczącą kilkanaście tysięcy stron kobyłą, jaką jest "Koło Czasu", odpowiadam: tak. Dla Verin. I trochę też dla Hinderstap.

"Pamięć Światłości" to prawdziwie epickie zwieńczenie cyklu, który wcześniej dostarczył mi wielu pozytywnych wrażeń i co najmniej trzy razy tyle nudy. Gdy rozpoczynała się Ostatnia Bitwa czułem wobec tego podekscytowanie, ale też... pewną ulgę. Finał był jednak bardzo dostarczają...

Rozwiń Zwiń